Hầu hết trong các sản phẩm mỹ phẩm từ trước đến nay, chúng ta đều dễ dàng nhận thấy thành phần cồn (alcohol) hoặc các biến thể khác (tên gọi khác) của cồn trong bảng thành phần của sản phẩm. Nhưng trong một vài năm trở lại đây, ngày càng có nhiều hãng mỹ phẩm tung ra những sản phẩm được gắn mác "không cồn" (alcohol-free). Và từ đó, vô hình chung, những người dùng mỹ phẩm đã liệt cồn vào thành phần có hại cho da. Nhưng sự thực là thế nào khi mà bên cạnh những sản phẩm được gắn mác "không cồn", vẫn còn rất nhiều sản phẩm khác chứa cồn được tung ra cùng thời điểm đó và cả từ những ông lớn trong ngành mỹ phẩm?

 

Cồn - Alcohol là gì?

 

Cồn là một nhóm hóa chất với rất nhiều chất khác nhau, mỗi chất lại có một tác dụng lên da khác nhau. Bạn có biết rằng những loại mỹ phẩm được dán nhãn "alcohol-free" vẫn có thể chứa những loại cồn khác như cetyl, stearyl, cetearyl, hoặc lanolin alcohol nhưng không phải là ethyl alcohol - hay còn gọi là Alcohol Denat (cồn biến tính).

 

Thực ra, cồn được chia làm 2 loại: cồn béo (fatty alcohol) và cồn khô (drying alcohol).

 

- Cồn béo: Cồn béo được điều chế từ các loại dầu và chất béo tự nhiên như dầu dừa, dầu cọ. Chúng được tìm thấy trong thiên nhiên dưới dạng sáp, giàu axit béo tốt cho da. Chúng còn có thể được điều chế từ nguồn gốc dầu mỏ trong phòng thí nghiệm.

 

Mặc dù cũng là cồn nhưng cồn béo (cetyl alcohol, cetearyl alcohol, stearyl alcohol, behenyl alcohol và myristyl alcohol) lại là loại cồn an toàn và có ích trong mỹ phẩm. Các loại cồn này có khả năng dưỡng ẩm (nhờ tác dụng của axit béo), đóng vai trò là chất nhũ hóa (giúp hòa lẫn nước và dầu để tạo ra hỗn hợp kem và lotion mềm mượt), chất làm đặc mỹ phẩm và là chất giúp làm dịu, mềm da.

- Cồn khô: Trái ngược với cồn béo là cồn khô (ethanol, methanol, alcohol, ethyl alcohol, alcohol denat, benzyl alcohol, isopropyl alcohol và những loại SD alcohol) rất giống với loại cồn có trong bia rượu. Với các nhà sản xuất mỹ phẩm, cồn khô là một thành phần vô cùng hữu ích trong việc bảo quản và tăng tuổi thọ cho sản phẩm, bởi nhờ đặc tính chống khuẩn và khử trùng hữu hiệu của mình. Còn với người dùng, khi sử dụng các sản phẩm có chứa cồn khô như nước hoa hồng chứa cồn, kem chống nắng chứa cồn, các bạn sẽ thấy kem thấm nhanh hơn, lỗ chân lông được se nhỏ hơn và dầu trên da được hạn chế rất nhiều. Điều này là do cồn khô là một dung môi hoàn hảo giúp hòa tan các chất và ngăn ngừa sự kết tinh của thành phần. Khả năng này của cồn khô khiến kết cấu sản phẩm trở nên nhẹ hơn, đồng thời giúp các dưỡng chất quan trọng thấm nhanh và sâu hơn.

Chính bởi vì những đặc điểm này mà cồn khô thường được sử dụng trong các sản phẩm dành cho da dầu và da hỗn hợp thiên dầu do sẽ giúp làn da có cảm giác khô thoáng và bề mặt da bớt bóng dầu.

Tại sao cồn lại có hại cho da?

Như phân tích ở trên thì cả 2 loại cồn khô và cồn béo đều mang đến những tác dụng chăm sóc cho da. Vậy tại sao nhiều người lại tránh các sản phẩm có cồn?

Sự thực là trong 2 loại cồn khô và cồn béo, loại cồn được cho là có hại cho da là cồn khô chứ không phải cồn béo. Lý do là ở nồng độ cao, cồn khô làm mất đi dầu và protein ở bề mặt, ảnh hưởng đến lớp màng ẩm của da, gây khô, lão hóa sớm, kích ứng trong một số trường hợp và giảm khả năng tự bảo vệ của da mụn. Vậy nên những làn da khô, nhạy cảm, dễ kích ứng và mụn nhọt nên tránh sử dụng các sản phẩm có cồn khô xuất hiện ở những vị trí đầu bảng thành phần, điển hình là một số loại nước hoa hồng nền cồn.

Vậy cồn khô có thực sự có hại cho da?

 

Tất nhiên, không phải tự nhiên mà cồn khô lại mang tiếng xấu làm hại da như thế. Nếu cồn khô được sử dụng với nồng độ cao, lớp dầu và protein ở bề mặt da sẽ bị mất đi, điều này làm ảnh hưởng đến lớp màng ẩm của da, gây khô, lão hóa sớm, kích ứng trong một số trường hợp và giảm khả năng tự bảo vệ của da mụn. Bởi vậy, nếu bạn có làn da khô, da mụn, da nhạy cảm, da dễ kích ứng thì việc sử dụng các loại mỹ phẩm chứa cồn khô xuất hiện ở những vị trí đầu bảng thành phần 90% sẽ khiến da bạn gặp vấn đề.

Tuy nhiên, đấy là trong trường hợp cồn khô ở nồng độ cao, còn nếu nó chỉ có nồng độ thấp, tức là bạn nhìn thấy tên của nó ở phần cuối của list thành phần, thì nó cũng sẽ không quá ảnh hưởng đến làn da của bạn. Đặc biệt là với những sản phẩm có thành phần dưỡng ẩm cao có thể bù lại tính gây khô của cồn thì cồn khô sẽ giúp cho những bạn có làn da dầu cảm thấy vô cùng hài lòng bởi các dưỡng chất sẽ thẩm thấu nhanh hơn, sản phẩm khô nhanh hơn và tạo cảm giác khô thoáng.

 

Nên lựa chọn những sản phẩm chứa cồn như thế nào cho an toàn?

- Với những bạn có làn da nhạy cảm, da khô thì tốt nhất hãy tìm đến các sản phẩm không chứa cồn hoặc cồn là thành phần nằm ở vị trí cuối list thành phẩm.

 

- Nếu bạn có làn da dầu hay da hỗn hợp thiên dầu, bạn vẫn có thể sử dụng các sản phẩm chứa cồn, tuy nhiên, tốt nhất vẫn là tránh xa những loại mỹ phẩm chứa cồn ở nồng độ cao. Đặc biệt là với những bạn không có quá nhiều kiến thức về mỹ phẩm, hãy tìm đến các sản phẩm dưỡng da chứa những thành phần có lợi cho da dầu hoặc mụn như salicylic acid (tẩy da chết và loại bỏ dầu thừa), benzoyl peroxide (giảm dầu, diệt vi khuẩn gây mụn), kaolin (có trong các loại mặt nạ đất sét hút dầu), hyaluronic acid (dưỡng ẩm mà không gây nhờn, bí da) hay silica hoặc dimethicone (các khoáng chất họ silicones có khả năng kiềm dầu, không làm tắc lỗ chân lông, thường thấy trong những sản phẩm primer hoặc serum)…

 

Lưu ý: Nếu cồn xuất hiện trong khoảng 5 thành phần đầu tiên, có thể coi nồng độ cồn trong sản phẩm là cao, cần cân nhắc kĩ hơn trước khi mua (da bạn có khô và nhạy cảm không, hoặc sản phẩm có bao gồm những thành phần có lợi, có thể bù lại tính gây khô không). Còn nếu cồn xuất hiện trong 5 thành phần cuối cùng thì bạn có thể an tâm phần nào.